علائم بدسکتور بودن هارد

آیا تا به حال به این فکر کرده‌اید که داده‌ها چگونه درون هارد دیسک ذخیره و مدیریت می‌شوند؟ برای درک بهتر این فرآیند، ابتدا باید بدانیم سکتور چیست و چه نقشی در ذخیره‌سازی اطلاعات ایفا می‌کند.

ساختار هارد دیسک و نقش پلاترها

هارد دیسک از صفحاتی به نام پلاتر تشکیل شده که وظیفه ذخیره داده‌ها را بر عهده دارند.

هر پلاتر شبیه یک دیسک دایره‌ای است که اطلاعات روی شیارهای آن نوشته می‌شود.

یک دور کامل از این شیارها را ترَک (Track) می‌نامند. هر ترک به بخش‌های کوچکتری تقسیم می‌شود که به آن‌ها سکتور (Sector) گفته می‌شود.

سکتور و ظرفیت ذخیره‌سازی

سکتور کوچک‌ترین واحد ذخیره‌سازی در هارد دیسک است. ظرفیت کلی یک هارد دیسک با ضرب تعداد سکتورها در ظرفیت هر سکتور و تعداد پلاترها به دست می‌آید.

در گذشته، ظرفیت هر سکتور معمولاً 512 بایت بود، اما با پیشرفت فناوری و معرفی هارد دیسک‌های Advanced Format (AF)، این ظرفیت به 4 کیلوبایت و حتی بیشتر افزایش یافت.

هر هارد دیسکی که ظرفیت سکتورهای آن بالاتر از 512 بایت باشد، به عنوان AF شناخته می‌شود.

اجزای تشکیل‌دهنده سکتور

سکتورها در هارد دیسک‌های مدرن به دو بخش اصلی تقسیم می‌شوند:

ناحیه سرآیند (Header)

اطلاعات ضروری مانند همگام‌سازی بایت‌ها، نشانی شناسایی، نشان خطا و اطلاعات تصحیح در این بخش ذخیره می‌شود.

این داده‌ها به کنترلر هارد کمک می‌کنند تا محل دقیق خواندن یا نوشتن را پیدا کند.

بیشتر بدانید: چرا تلویزیون هارد اکسترنال را نمی‌شناسد؟

ناحیه ذخیره داده‌ها

بخشی که داده‌های اصلی شما در آن قرار می‌گیرد.

تفاوت بین سکتور فیزیکی و منطقی

در هارد دیسک‌ها دو نوع سکتور وجود دارد:

سکتور فیزیکی

همان واحد ذخیره‌سازی واقعی روی پلاترها.

سکتور منطقی

توسط سیستم عامل روی سکتورهای فیزیکی تعریف می‌شود.

جالب است بدانید که سیستم عامل می‌تواند یک سکتور فیزیکی را به چند سکتور منطقی تقسیم کند.

اهمیت سکتورها در عملکرد هارد دیسک

سکتورها نقش حیاتی در عملکرد هارد دیسک دارند. اطلاعات ذخیره‌شده در ناحیه سرآیند به هد هارد کمک می‌کند تا به سرعت و با دقت محل داده‌های مورد نظر را پیدا کند.

بیشتر بدانید : چگونه هارد اکسترنال را ریکاوری کنیم؟

نشانه‌ها و دلایل بدسکتور

اگر سیستم هنگام کپی یا خواندن فایل‌ها قفل می‌کند، صفحه آبی مرگ ظاهر می‌شود یا صدای غیرعادی از هارد شنیده می‌شود، احتمال وجود بدسکتور زیاد است.

ارورهای مکرر و ناتوانی در فرمت کردن نیز از دیگر نشانه‌هاست. بدسکتور به دو نوع فیزیکی و منطقی تقسیم می‌شود.

نوع فیزیکی معمولاً به دلیل نوسانات برق، ضربه یا خراش روی پلاتر ایجاد می‌شود. در مقابل، نوع منطقی ناشی از خطاهای نرم‌افزاری یا خرابی فایل سیستم است.

برای تشخیص نوع بدسکتور می‌توان از ابزارهایی مثل CHKDSK در ویندوز یا Disk Utility در مک استفاده کرد.

اگر هارد اسکن شود، مشکل منطقی است؛ اما اگر نشود، احتمالاً آسیب فیزیکی وجود دارد.

هارد دیسک‌ها به طور خودکار سکتورهای خراب را با بازنشانی به سکتورهای ذخیره جایگزین می‌کنند. وقتی این ظرفیت تمام شود، هارد دیگر قابل استفاده نیست.

اطلاعات S.M.A.R.T می‌تواند تعداد سکتورهای خراب و میزان سکتورهای ذخیره باقی‌مانده را نشان دهد. با مشاهده هر نشانه‌ای از بدسکتور، بهتر است سریعاً نسخه پشتیبان بگیرید و اقدامات لازم را انجام دهید.

بیشتر بدانید: چگونه هارد اکسترنال را به گوشی وصل کنیم؟

نکات کلیدی هنگام مواجهه با بدسکتور

اگر مشکل بدسکتور منطقی است، با ابزارهای نرم‌افزاری آن را حل کنید. اگر اطلاعات همچنان قابل دسترسی است، سریعاً به یک دیسک جدید منتقل کنید.

اگر هارد دیسک نویز می‌دهد یا سیستم پیام خطای مکرر نمایش می‌دهد، برای بازیابی اطلاعات اقدام کنید تا از دست رفتن داده‌ها جلوگیری شود.

بدسکتور یک مشکل جدی است، اما با اقدام به‌موقع می‌توانید اطلاعات ارزشمند خود را نجات دهید.

علائم بدسکتور بودن هارد

نشانه‌های بدسکتور منطقی

یکی از نشانه‌های رایج، ارورهای مکرر هنگام کپی کردن یا انتقال فایل‌هاست. زمانی که فایل‌ها باز نمی‌شوند یا سیستم بدون هشدار قفل می‌کند، می‌تواند نشانه‌ای از وجود بدسکتور منطقی باشد.

همچنین، سرعت پایین در خواندن و نوشتن اطلاعات روی هارد از دیگر علائم بدسکتور منطقی است.

نشانه‌های بدسکتور فیزیکی

صدای غیرعادی مانند کلیک یا تق تق از هارد دیسک می‌تواند نشانه‌ای از بدسکتور فیزیکی باشد.

ظاهر شدن صفحه آبی مرگ (BSOD) در ویندوز یکی دیگر از نشانه‌های شایع این نوع بدسکتور است. ناتوانی در فرمت کردن یا پارتیشن‌بندی هارد دیسک نیز از علائم بدسکتور فیزیکی محسوب می‌شود.

بیشتر بدانید: چگونه روی هارد اکسترنال رمز بگذاریم؟

نحوه تشخیص بدسکتور

برای تشخیص بدسکتور می‌توانید از ابزارهایی مانند CHKDSK در ویندوز استفاده کنید.

اگر هارد دیسک با موفقیت اسکن شود، احتمالاً مشکل منطقی است. اما اگر ابزار قادر به اسکن هارد نباشد، احتمال وجود بدسکتور فیزیکی زیاد است.

نتیجه‌گیری

هارد دیسک‌ها بخش حیاتی در ذخیره‌سازی اطلاعات هستند، اما مشکلاتی مانند بدسکتور می‌تواند عملکرد و امنیت داده‌ها را به شدت تحت تأثیر قرار دهد.

با شناخت انواع بدسکتور و اقدامات مناسب برای هر نوع، می‌توانید از بروز مشکلات جدی جلوگیری کرده و اطلاعات مهم خود را نجات دهید.

بهترین اقدام در مواجهه با بدسکتور، نسخه‌برداری فوری از داده‌ها و در صورت لزوم، مراجعه به مراکز تخصصی بازیابی اطلاعات است.

سوالات متداول

بدسکتور چیست؟

بدسکتور به نقاطی در هارد دیسک گفته می‌شود که امکان ذخیره یا خواندن داده‌ها در آن‌ها وجود ندارد و به دو نوع منطقی و فیزیکی تقسیم می‌شود.

چگونه می‌توان بدسکتور منطقی را برطرف کرد؟

با استفاده از نرم‌افزارهایی مانند CHKDSK می‌توانید بدسکتورهای منطقی را با صفر کردن داده‌های معیوب اصلاح کنید.

آیا بدسکتور فیزیکی قابل تعمیر است؟

در بیشتر موارد، بدسکتور فیزیکی قابل تعمیر نیست، اما در برخی شرایط نادر، فرمت سطح پایین (Low-Level Format) ممکن است کمک کند.

چگونه می‌توان از بدسکتورهای بیشتر جلوگیری کرد؟

برای پیشگیری، از نوسانات برق، ضربه به هارد دیسک و خاموش کردن ناگهانی سیستم خودداری کنید.

آیا استفاده از هارد دیسک با بدسکتور خطرناک است؟

بله، زیرا بدسکتورها می‌توانند باعث از دست رفتن اطلاعات مهم شوند. بهتر است در این شرایط از هارد دیسک جدید استفاده کنید.