چگونه از هارد اکسترنال در برابر بدسکتور محافظت کنیم؟

انتشار توسط خرید هارد از فروشگاه اینترنتی امارات رایان
21 / 01 / 1404
هارد دیسکها، بهویژه مدلهای اکسترنال، بهشدت در معرض آسیبهای فیزیکی و نرمافزاری قرار دارند. بدسکتور یکی از رایجترین اشکالاتی است که در طول زمان ممکن است در هارد ایجاد شود. دلیلش هم ساده است:
هارد اکسترنال برخلاف حافظههای SSD، دارای اجزای مکانیکی در حال حرکت است. هر عاملی که باعث آسیب فیزیکی به این قطعات یا اختلال در نحوه نوشتن و خواندن دادهها شود، میتواند منجر به ایجاد بدسکتور شود.
از همین رو، این نوع خرابیها بیشتر از آنچه تصور شود در کمین کاربران هستند.
بدسکتور چیست و چرا ایجاد میشود؟
بدسکتور به بخشهایی از فضای ذخیرهسازی هارد گفته میشود که دیگر قابل خواندن یا نوشتن نیستند.
این نواحی ممکن است بهصورت فیزیکی آسیب دیده باشند یا بهدلایل نرمافزاری دچار مشکل شده باشند. اگرچه یک یا دو بدسکتور در طول زمان ممکن است طبیعی باشد، اما گسترش آنها نشانهای از شروع یک خرابی بزرگتر است که باید جدی گرفته شود.
انواع بدسکتور
• بدسکتور فیزیکی (Physical Bad Sector):
این نوع بدسکتور بهدلیل آسیب فیزیکی به پلاترهای مغناطیسی هارد ایجاد میشود. معمولاً این نوع آسیبها غیرقابل ترمیم هستند و تنها راهحل، جلوگیری از گسترش آنها با ابزارهای نرمافزاری است.
• بدسکتور منطقی (Logical Bad Sector):
این نوع بدسکتور زمانی اتفاق میافتد که سیستمعامل نتواند دادهها را از یک بخش خاص بخواند یا بنویسد، حتی اگر سختافزار مشکلی نداشته باشد. این مشکل اغلب با ابزارهای عیبیابی قابل رفع است.
علت بهوجود آمدن بدسکتورها
بدسکتورها معمولاً بهدلیل آسیب فیزیکی یا مشکلات نرمافزاری ایجاد میشوند. ضربه فیزیکی، بهخصوص در هاردهای اکسترنال، میتواند سطح دیسک را خراش دهد و باعث بدسکتور دائمی شود؛ پس نگهداری در کاور و پرهیز از لرزش ضروری است.
نوسانات برق، حتی از طریق USB، ممکن است باعث اختلال در نوشتن اطلاعات و ایجاد بدسکتور منطقی شود.
جدا کردن ناگهانی هارد بدون Eject یا خاموش کردن نادرست سیستم در حین انتقال فایل هم ممکن است دادهها را ناقص کند و سکتورها را آسیبپذیر کند.
همچنین، استفاده سنگین و مداوم باعث فرسایش تدریجی قطعات هارد میشود. در نهایت، بدافزارها و ویروسها نیز میتوانند با خراب کردن ساختار فایلها، زمینهساز بدسکتور منطقی شوند. پیشگیری از این موارد، نقش مهمی در افزایش عمر مفید هارد دارد.
بیشتر بخوانید: چرا نباید هارد اکسترنال را مستقیم به تلویزیون وصل کنیم؟
نشانههای اولیهی بدسکتور در هارد اکسترنال
پیش از آنکه بدسکتورها بهطور جدی به دادههای شما آسیب بزنند، معمولاً علائمی از خود بروز میدهند. اگر به این نشانهها توجه کنید، میتوانید با اقدامات ساده از خرابیهای شدیدتر جلوگیری کنید.
کند شدن ناگهانی هارد
یکی از اولین نشانههای بدسکتور، کاهش سرعت در باز کردن فایلها یا پوشهها است. اگر هاردی که قبلاً سریع کار میکرد، ناگهان کند شده، ممکن است برخی از سکتورها بهدرستی کار نکنند.
خطای دسترسی به فایلها
اگر هنگام باز کردن یا اجرای برخی فایلها با پیغام خطا مواجه میشوید، احتمال زیادی وجود دارد که این فایلها در نواحی آسیبدیده ذخیره شده باشند.
شنیدن صدای کلیک از هارد
در هاردهای مکانیکی، صدای «کلیک کلیک» مداوم یا غیرعادی میتواند نشانهای از تلاش بینتیجه هد خواندن برای دسترسی به سکتورهای آسیبدیده باشد. این هشدار را جدی بگیرید.
ظاهر شدن ارور هنگام کپی یا انتقال داده
اگر هنگام کپی یا انتقال فایلها، روند انتقال متوقف میشود یا اروری مانند "Cannot read from the source file or disk" نمایش داده میشود، احتمال وجود بدسکتور بسیار بالاست.
خطای فایل خراب (Corrupt File)
فایلهایی که باز نمیشوند، باز شده اما ناقصاند یا بهطور کامل از بین رفتهاند، ممکن است روی سکتورهای آسیبدیده ذخیره شده باشند.
چگونه از بروز بدسکتورها جلوگیری کنیم؟
پیشگیری همیشه سادهتر از تعمیر است. با رعایت چند نکته ساده میتوان بهطرز قابل توجهی از ایجاد بدسکتور جلوگیری کرد.
۱. استفاده از کابل و پورت با کیفیت
کابلهای ضعیف یا پورتهای خراب ممکن است باعث قطع و وصل مداوم اتصال شوند که در بلندمدت به سکتورها آسیب میزند. همیشه از کابل اورجینال یا با کیفیت و پورتهای سالم استفاده کنید.
۲. جلوگیری از ضربه و جابهجایی ناگهانی
هارد اکسترنال هنگام کار باید کاملاً ثابت باشد. حرکت ناگهانی یا ضربه میتواند به صفحات داخلی و هد آسیب برساند و موجب ایجاد بدسکتور فیزیکی شود.
۳. اتصال و جداسازی اصولی (Eject کردن قبل از جدا کردن)
هرگز هارد را بدون Eject کردن جدا نکنید. قطع ناگهانی ارتباط در حالی که داده در حال نوشتن است، یکی از عوامل مهم بدسکتور منطقی است.
۴. جلوگیری از اتصال مداوم به تلویزیون یا دستگاههای ناسازگار
تلویزیونها و بعضی گیرندهها توان مدیریت صحیح ارتباط با هارد را ندارند و ممکن است باعث اختلال در سیستم فایل و آسیب به سکتورها شوند.
۵. استفاده از محافظ برق یا USB Hub هوشمند
محافظهای هوشمند با تنظیم ولتاژ و جلوگیری از نوسانات برق، از آسیبهای احتمالی جلوگیری میکنند. این ابزارها هزینه بالایی ندارند اما بسیار مؤثرند.
۶. اجرای دورهای نرمافزارهای بررسی سلامت هارد
نرمافزارهایی مانند HD Tune، CrystalDiskInfo و HDDScan به شما کمک میکنند سلامت هارد را بررسی کرده و در صورت مشاهده هشدار، پیش از آسیب جدی اقدام کنید.
بیشتر بخوانید:
عمر هارد اکسترنال چقدر است؟ بررسی عوامل تأثیرگذار و راههای افزایش دوام
آموزش اتصال هارد اکسترنال به گوشی
نرمافزارهایی برای بررسی و جلوگیری از بدسکتور
استفاده از ابزارهای سبک و رایگان میتواند بهشکل دورهای وضعیت سلامت هارد شما را مانیتور کند:
• CrystalDiskInfo: یکی از محبوبترین ابزارها برای بررسی دمای هارد، خطاهای خواندن/نوشتن و تشخیص اولیه بدسکتورها.
• HD Tune: ابزار حرفهای برای تست سطحی هارد و نمایش بخشهای معیوب بهصورت گرافیکی.
• HDDScan: برنامهای قدرتمند برای تحلیل SMART و بررسی عمیق سکتورها.
استفاده از این نرمافزارها حداقل ماهی یکبار توصیه میشود، بهویژه اگر اطلاعات مهمی روی هارد ذخیره کردهاید.
جمعبندی
بدسکتورها معمولاً بهدلیل آسیب فیزیکی یا مشکلات نرمافزاری در هارد دیسک بهویژه مدلهای اکسترنال ایجاد میشوند. وجود اجزای مکانیکی حساس در این نوع حافظهها آنها را در برابر ضربه، نوسانات برق، قطع اتصال ناگهانی و استفاده نادرست آسیبپذیر میکند.
از سوی دیگر، عواملی مانند ویروسها، خطاهای نرمافزاری یا حتی فرسایش طبیعی نیز میتوانند منجر به بدسکتور شوند. شناخت این دلایل و رعایت اصول نگهداری و استفاده درست، بهترین راه برای پیشگیری و افزایش عمر هارد است.
سوالات متداول
1. بدسکتور چیست؟
بخشی از هارد که دیگر قابل خواندن یا نوشتن نیست.
2. چرا بدسکتور ایجاد میشود؟
بهدلیل ضربه، نوسان برق، جدا کردن ناگهانی هارد، استفاده طولانی یا مشکلات نرمافزاری.
3. بدسکتور فیزیکی با منطقی چه فرقی دارد؟
فیزیکی بهخاطر آسیب سختافزاری است و قابل ترمیم نیست، منطقی نرمافزاری است و با ابزارهای خاص قابل رفع است.
4. آیا بدسکتور طبیعی است؟
وجود یکی دو بدسکتور در طول زمان ممکن است طبیعی باشد، اما گسترش آن نشانه خرابی جدی است.
5. چطور بفهمم هاردم بدسکتور دارد؟
کندی در باز شدن فایلها، ارور در کپی، صدای کلیک هارد یا خراب شدن فایلها از نشانههای آن است.
6. آیا بدسکتور قابل تعمیر است؟
بدسکتورهای منطقی معمولاً با نرمافزار قابل تعمیر هستند، اما نوع فیزیکی قابل ترمیم نیست.
7. چه نرمافزارهایی برای بررسی بدسکتور مناسباند؟
CrystalDiskInfo، HD Tune، HDDScan
8. چطور از بدسکتور جلوگیری کنم؟
با جلوگیری از ضربه، استفاده از محافظ برق، قطع اتصال اصولی، و بررسی دورهای سلامت هارد.
به پیشنهاد امارات رایان بخوانید:
معرفی هارد اکسترنال ADATA HV300 با امنیت و سرعتی بینظیر